Zonder bedreigingen had Kaag overwogen langer door te gaan

Als er geen bedreigingen zouden geweest, dan zou huidig partijleider van D66 Sigrid Kaag nog niet vertrekken uit de Nederlandse politiek. Dat zegt ze donderdagavond bij Op1. “Ik kwam met de gedachte en de hoop naar Nederland om me echt weer te settelen. Dat was ook een van mijn doelstellingen. Daarin ben ik niet geslaagd.”

In september 2020 trad Kaag aan als partijleider van D66. Nu met de val van het kabinet is het voor haar genoeg geweest. Zodra er een nieuw kabinet is geïnstalleerd zal zij zich terugtrekken uit de Nederlandse politiek. Toch had ze het zelf liever anders gezien. “Ik ben een verantwoordelijk mens en ik ben heel plichtsgetrouw”, zegt ze.

Dat ze al langer aan het twijfelen was maakte echter niets uit voor haar keuze. De val van het kabinet maakte het persoonlijk doorhakken van de knoop voor haar juist gemakkelijker. “Ik wilde wachten tot een normaal eind van het kabinet in maart 2025. Het zag er niet zo uit dat we per sé de eindrit zouden halen. De laatste periode was best een lastige hobbel .” Al die tijd is ze naar eigen zeggen doorgegaan op “discipline en plichtsgetrouwheid”.

Tekst gaat verder onder de tweet:

Mark Rutte en @SigridKaag wisten niet van elkaar dat ze stopten. ‘’Ik heb het zondag aan mijn zondagavondgroep vertelt, daar spreken we altijd de week door. Aan Rob Jetten, Kajsa Ollongren, Hans Vijlbrief en een paar anderen.’’ #Op1 #WNL pic.twitter.com/A5NWHrcEjm

— Op1 (@op1npo) July 13, 2023

Binnen D66 zijn volgens Kaag voldoende leden die vinden dat ze gewoon zou moeten doorgaan als partijleider. Ze vertelt: “Er hebben een heel aantal mensen een beroep op mij gedaan en me aangemoedigd om juist door te gaan. Maar ze weten ook dat op een gegeven moment het besluit er is. Ze weten wat het betekent voor mijn gezin en mijn man.”

Afgelopen zondag vertelde ze aan een kleine groep binnen haar partij dat ze stopt. Woensdag maakte ze het aan de rest van de partij bekend.

Toenemende vrouwenhaat

De politicus kreeg tijdens haar periode in de Haagse politiek tal van bedreigingen en haat over zich uitgestort. Eerder dit jaar riepen de dochters van Kaag haar al op om te stoppen in de politiek en iets anders te gaan doen. “Het was wel heel confronterend”, zegt ze. Thuis worden die angsten regelmatig uitgesproken.

Als vrouwelijk bestuurder wil Kaag als rolmodel dienen voor alle jonge vrouwen en meisjes die ambiëren om de politiek in te gaan. Toch is de toenemende mate van vrouwenhaat in de samenleving zeer problematisch, maar zullen er nog altijd vrouwen zijn die zich niet zullen laten afschrikken, zegt ze. “Die gaan door. Die zien meer vrouwen en vrouwen die zich blijven uitspreken. Dat zal ik ook blijven doen. Ik ben niet weg, ik ga andere dingen doen.”

Rusland-deskundige Helga Salemon merkt aan tafel op dat er duidelijk een bredere tendens gaande is wat betreft vrouwenhaat in Nederland. “Het is een populistische tendens”, zegt ze. “Ik zie vooral sinds corona dat sommige mensen hun vertrouwen zijn verloren. Dat is een soort escalatie geworden en dat vrouwen worden beledigd is daar een uitloper van.”

Tekst gaat verder onder de tweet:

Als er geen bedreigingen waren geweest, dan zou @SigridKaag nog niet vertrekken uit de Nederlandse politiek. ”Ik kwam met de gedachte en de hoop naar Nederland om me echt weer te settelen. Dat was ook een van mijn doelstellingen. Daarin ben ik niet geslaagd.” #Op1 #WNL pic.twitter.com/oCYqt69EDe

— Op1 (@op1npo) July 13, 2023

Kaag sluit zich aan bij Salemon. Volgens haar sluit het Nederlandse zelfbeeld nog lang niet aan bij de realiteit voor vrouwen. “We zijn een heel conservatief land en we lopen achter op bepaalde thema’s. Dat is gewoon heel duidelijk, maar we erkennen het zelf niet”, zegt ze. “Of het kan veranderen is voor mij niet de vraag. Het moet veranderen.”

De afzwaaiend politicus stelt dat er een belangrijke rol is weggelegd voor mannen binnen het debat om te zorgen dat er iets verandert. “We kunnen ophouden met de rest van de wereld te vertellen hoe het zit met de positie van vrouwen en meisjes als we zelf de zaken niet op orde hebben.”

Opvolger onbekend

Wie Kaag zal opvolgen als partijleider na de volgende kabinetsformatie is nog niet bekend. Zelf zegt ze dat er genoeg talenten zijn binnen haar partij en dat de leden over deze keuze gaan. Kaag weet zelf in ieder geval nog niet wat ze gaat doen. “Ik heb nog totaal geen plan. Het leven komt hopelijk op je af. Je sluit een deur en andere gaan open.”

Fractievoorzitter Jan Paternotte wil geen lijsttrekker worden voor D66. Dat kan hij namelijk niet combineren met de zorg voor twee jonge kinderen, zei hij bij de talkshow Renze. “Als je echt voor lijsttrekker gaat, dan moet je er nog meer kunnen zijn, dan moet je nog meer inzet plegen.”

Eerder vandaag sprak huidig fractievoorzitter Jan Paternotte bij Sven op 1 over de toekomst van D66 en het vertrek van Kaag uit de politiek. Beluister de podcast hier: